امروزه باپیشرفت چشمگیر صنعت وتکنولوژی علیرغم گسترش همه جانبه امکانات وابزار دسترسی به انواع سایتها وشبکه های مجازی مسئله روانشناسی جوانان ونوجوانان ودرک نیازهای فرهنگی آنان مورد بی مهری وکم توجهی قرارگرفته اگرچه بشر امروزی برای رفاه حال همنوع خود دست به اختراعات واکتشافات متعددی زده اما برای تأمین نیازهای روحی ومذهبی وحفظ اصالت ومعنویت حرکتی موثر از خود بروز نداده است .اگربسیاری از جوانان ونوجوانان از مذهب فاصله گرفته اند دلیل بربی مذهبی آنان نیست بلکه عدم اطلاع کافی انان از مذهب وکمکاری مسئولین ذیربط فرهنگی منجربه این مسئله گردیده است .علیهذامقتضیات وشرایط مارا برآن داشته که باتوجه به منویات وتأکیدات مداوم مقام معظم رهبری (دام ظله) پیرامون اهمیت رسیدگی به وضعیت فرهنگی با ارائه راهکارهایی هرچند مختصر که حاصل تجربه بیش از ۱۳ سال فعالیت فرهنگی در مسجد می باشدگامی هرچند کوچک ولی موثر در امر جذب قشر جوانان ونوجوانان درکانون های فرهنگی وهنری مساجد داشته باشیم.
تعریف دوره نوجوانی: با اتمام دوره شیرین کودکی که هر انسانی در طول عمر خود آن را تجربه خواهد کرد انسان وارد مرحله جدیدی از زندگی که سراسر هیجان وشور وجنب جوش است خواهد شد این دوره که بنام دوره نوجوانی نام گرفته دوره تغییر روحی وجسمی انسان است وشخص در این دوره برای رسیدن به وضعیتی مطلوب از هر راهی استفاده میکند که نیاز به نظارت ومدیریت پدر ومادر وایجاد بسترهای فرهنگی مراکز مربوطه دارد.
عللدین گریزی در این دوره: علل وعوامل متعددی موثردرفرار جوانان از مراکز مذهبی مانند مسجدو بطور کلی از دین وجود داردکه ما در چهار مولفه کلی به بیان این عوامل می پردازیم:
اول:اولین واساسی ترین دلیل بی میلی جوانان عدم اطلاع از دین وفواید دینداری است واین عدم اطلاع باعث می شود تاتصور کهنه وغلطی از دین داشته باشند
دوم:برخورد افراط گرایانه وتعصبی با مذهب توسط دین داران که منجربه این میشود تاجوانان موانع ومشکلاتی را در مسیر تأمین نیازهای خود احساس کنند.
سوم:عملکرد غلط برخی از گروه های مذهبی،در مواقع بسیاری مشاهده شده که جوانان به علت عملکردهای ناشیانه برخی از افرادمذهبی،نتیجه آنرا به حساب مذهب می گذارند به حدی که باعث تنفر وفرارآنان از مذهب می شود.
چهارم:عدم توجه به تحول در مذهب وعدم استفاده از زبان فرهنگ وهنر ،توجه به این نکته الزامیست که درهر عصری پیامبران آن عصر از ابزار روز برای احتجاج واستدلال وآوردن معجزات خود بهرمند می شدند برای مثال به دلیل رونق علم طبابت در عصر حضرت عیسی (ع) ایشان به اذن خدا احیاءاموات می نمودند وهمچنین در زمان پیامبر اکرم(ص) به علت فراوانی وعظ وخطابه وشعر وشاعری قرآن بعنوان معجزه جاوید ایشان نازل گردیید ونمونه های فراوانی که آوردن آنها در این مختصر مقدور نیستلذا لازم است که مبلغان عرصه فرهنگ ودین مسلح به سلاح روز باشند وبا استفاده از فضاهای مجازی وشبکه های اینترنتی که امروزه رواج زیادی دارد اقدام به تبلیغ وجذب نمایند.
و اما راهکارهای جذب: روشهای جذب درهر دوره سنی ویژگی های خاص خود را دارد به طورکلی برای جذب دردوره جوانی ونوجوانی چند اصل باید مورد توجه قرار گیرد که ما دراین مقاله مختصراً به آن اشاره میکنیم
اصل اول/جلب اعتماد ،ابتدایی ترین روش برای جذب دراین دوره آن است که طرف مقابلتان به شما اطمینان داشته باشد،تازمانی که احساس نکند کهاو را ادراک میکنید به سمت شما نخواهد آمد .
اصل دوم/فاصله زدایی،فاصله زدایی به این معناست که با مخاطبتان همدل وهمزبان باشید وبا این دید که شما عالم هستید واو جاهل به او نگاه نکنید واینطور القاءکنیدکه با اودر بسیاری از موارد هم عقیده هستید،بااین عمل او حس خواهد کرد که هیچ شکافی بین او وشما نبوده ورابطه کاملا صمیمی وجود دارد
اصل سوم/ذهنیت شناسی،یعنی شناسایی نوع تفکر وتحلیل مسائل وشناخت علایق واحیاناًمشکلات موجود واینکه او درمورد ما چگونه می اندیشد و…جمع آوری اینگونه اطلاعات میتواند مارا در استفاده ار روش های مناسب ومطالب مورد نیاز شخص یاری کند
اصل چهارم/برخورد اولیه مناسب وحسن خلق،یکی از موثرترین روشهای جذب داشتن اخلاق خوب است بنابه فرموده خاتم انبیاء حضرت محمد(ص) ((انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق))من برای کامل کردن حسن خلق دربین بندگان مبعوث شدم پس مبلغان باید به بهترین نوع برخورد با مخاطب رفتار کنند
اصل پنجم/بکار گیری نیروهای جوان درامور مراکز فرهنگی ومساجد،این کار باعث نزدیکتر شدن نسل جوان به این مراکز وهمچنین حس مسئولیت پذیری اعضای بکارگرفته شده میشود
اصل ششم/رعایت بهداشت فردی وشکل ظاهری مبلغان،این کار باعث حفظ احترام شخص مبلغ وجذب عموم مردم به وی میشود.
وبسیاری دیگر از مسائل که دراین مختصر نتوانستیم بگنجانیم درپایان مهمه ما باید تلاش کنیم که در این برهه از زمان باتوجه به تلاش همه جانبه دشمن برای انحراف جوانان وباتوجه به سفارشات رهبر معظم گامی در راه رشد وتعالی جوانان وبره وری بهتر مراکز دینی برداریم. (مجتبی صدوقی نیا)
پی نوشت ها
کنزالاعمال ج۱۳ ص۱۵۱ ح ۳۶۴۷۲—جوان وفرار ازمذهب سیدمحمد سعیدی حسینی—روانشناسی برخوردباجوانان ونوجوانان محمد فولادی
حجت الاسلام صدوقی نیا
